معرفی شهرستان سامان

شهر سامان در فاصله ۲۲ کیلومتری شمال شرقی شهرکرد قرار دارد و یکی از شهرهای استان چهارمحال و بختیاری در ایران و مرکز شهرستان سامان می‌باشد. سامان به دلیل قرار گرفتن در حاشیه زاینده رود از زمینه مناسبی برای کشاورزی، باغداری و جذب گردشگر برخوردار است. محصولات کشاورزی شهر سامان شهرت بسیاری دارند و این شهر به علت وضعیت خاص جغرافیایی برای تولید محصول‌های همچون بادام و گردو بسیار مناسب و از قطب‌های مهم تولید این محصولات است.

این شهر زادگاه شاعران معروفی چون دهقان سامانی و عمان سامانی می‌باشد. این شهر تا سال ۱۳۴۵ از لحاظ آماری شهر شناخته نمی‌شد تا این که در این سال پیشنهاد شهرداری گرفتن آن مطرح شد و در سال ۱۳۴۷ به صورت رسمی به شهر ارتقاء یافت.

شهر سامان در حاشیه دامنه شرقی کوه شیراز و در فاصله بسیار نزدیکی از رود زاینده رود قرار دارد. سامان در فاصله ۲۲ کیلومتری شمال شرقی شهرکرد و ۸۵ کیلومتری غرب استان اصفهان و متصل به راه غربی شهرکرد به اصفهان قرار گرفته‌است. وضعیت طبیعی آن تقریباً کوهستانی و دارای تپه و ماهورهای متعدد و سرسبز است. در طرح جامع استان چهارمحال و بختیاری ۶ مسیر پیشنهادی گردشگری تعریف شده‌است که مسیر شماره ۲ آن از سامان می‌گذرد. این مسیر عبارت است از: شهرکرد ـ چالش تر (قلعه چالش تر) ـ سامان (پل زمان خان ـ شوراب صغیر- حاشیه زاینده رود) ـ هوره (پل هوره) ـ مارکده ـ دریاچه سد زاینده رود ـ بن (آبگیر بن) ـ امامزاده سید محمد ـ شهرکرد.

مکان‌های دیدنی شهر سامان

پل زمان خان

پل زمان خان نفر یکی از بناهای با ارزش و قدیمی شهر سامان است که دارای دو دهانه، ۳۰ متر طول و ارتفاع ۱۲ متر است. پل زمان خان بر روی رودخانه زاینده رود بر روی سه‌پایه سنگی طبیعی بنا شده و در ۲۲ کیلومتری شمال شهرکرد قرار دارد. دیرینگی این پل مربوط به دوره صفویان است و آخرین مرمت آن در سال ۱۳۲۱ انجام شده‌است

در حال حاضر این پل بیش تر جنبه گردشگری دارد. قرار گرفتن پل زمان خان بر روی آب‌های زاینده رود و وجود مناظر طبیعی چشمگیر اطراف در کنار اقدامات عمرانی انجام شده، این منطقه را به یکی از قطب‌های گردشگری شهر سامان تبدیل کرده‌است. اطراف پل مملو از باغ‌های فراوان با درختان گوناگون میوه می‌باشد که مناظر زیبایی را به وجود می‌آورند. منطقه‌ای که پل زمان خان در آن قرار دارد دارای آب و هوای معتدل و بسیار پاکیزه است و در روزهای تعطیل میزبان سیل گردشگران می‌باشد. بیش تر ماهیان این رودخانه ماهی قزل آلای وحشی (گوشت صورتی) می‌باشد و جریان آب رودخانه بسیار تند است.

رودخانه زاینده‌رود در شهرستان سامان

جاده آسفالته، واحدهای اقامتی و پذیرایی (هتل گل‌های سامان و مجتمع توریستی) پارکینگ، سکوی نشیمن، تجهیزات برای بازی کودکان، فضای سبزو سرویس بهداشتی و فاصله دو کیلومتری تا پمپ بنزین از امکانات و تسهیلات موجود در این کانون گردشگری است.

قنات‌های سامان

در استان چهار محال و بختیاری ۸۴۰ رشته قنات وجود دارد و سامان بیشترین تعداد قنات را دارد. قدیمی‌ترین قنات استان، قنات لغدنبه سامان می‌باشد.

از دیگر قنات‌ها و چشمه‌های سامان می‌توان به قنات پِز، یالانچی، چشمه سامان، چشمه مزرعه برمه (واقع در کوه برمه) و … اشاره کرد که از هر کدام برای آبیاری مزارع سامان استفاده می‌شود. وجود این قنات‌ها یکی از علت‌های اصلی رونق کشاورزی و پرورش گردو و بادام در سامان می‌باشد.

مزرعه‌های سامان

در شهر سامان مزارع بسیاری وجود دارد که معروف‌ترین آن‌ها عبارت است از: لغدم (از قنات لغدمبه برای آبیاری این مزرعه استفاده می‌شود)، پز، دستیگر، یالانچی، گاوچر و مزرعه قدیمی برمه (واقع در کوه برمه) می‌باشند. در گذشته آب چشمه مزرعه برمه با لوله‌های گلی (تموشه) برای آشامیدن به قلعه شهر منتقل می‌شده و هنوز هم آثاری از این لوله‌ها بر جای مانده‌است.

امروزه مردم سامان علاوه بر مزرعه‌ها در طرح‌های کشاورزی سامان که با لوله از رودخانه زاینده رود آب بر سر زمین‌ها می‌آورند نیز فعالیت دارند و در طرح‌های کشاورزی سامان بیش تر گردو، بادام، زردآلو، گیلاس، آلوچه و هلو کشت می‌شود، جالب است که بدانید بیشترین هلو استان در شهرستان سامان (و به ویژه تمامی روستاهای زیر مجموعه) کشت می‌شود. همچنین در مزرعه‌های شخصی صیفی جات، جو، گندم و یونجه کاشته می‌شود.

مسجد جامع سامان

مسجد سامان در محله مسجد جامع یا میانه شهر سامان قرار دارد. این مسجد دارای یک شبستان و دو ورودی در شمال خاوری و جنوب باختری می‌باشد که ورودی شمال خاوری به شکل هشتی و با گنبدی عرقچین ساخته شده‌است. شبستان مسجد پلانی مستطیل شکل دارد و به شیوه طاق و چشمه بر روی هشت ستون سنگی مشعلی شکل استوار شده‌است. مسجد سامان فاقد تزیینات خاص است و رسمی بندی‌هایی که از آجر و در نمای ورودی شمال مسجد به کار رفته تنها تزیینات آن است. مصالح مورد استفاده در این مسجد که قدمت آن به دوره قاجاریه می‌رسد، عبارتند از: آجر، گچ و ساروج. دیرینگی این مسجد مربوط به دروه قاجار است و در تاریخ ۲۸ شهریور ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۱۹۶۷۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است متأسفانه سر در مسجد که یکی از ملاکهای تشخیص قدمت مسجد است، هنگام مرمت مسجد بخاطر عبور سیم برق یا به هر دلیلی گوشه آن آسیب دیده است.

کوه شیراز سامان

کوه شیراز یکی از کوه‌های سامان با ارتفاع بیش از ۳۰۰۰ متر است و شهر سامان در دامنه این کوه واقع شده‌است. برخی از تاریخ نگاران بر این باورند که محل اولیه شهر سامان در فاصله ۳ کیلومتری این کوه ایجاد شده. چندین بار گروه‌های کوهنوردی به این کوه صعود کرده‌اند. امروزه در اطراف این کوه طرح کشاورزی عمان قرار دارد. علاوه بر این کوه، در سامان کوه دیگری نیز وجود دارد که کوه برمه نامیده می‌شود.

رودخانه زاینده رود

رودخانه زاینده رود که حدود 50 کیلومتر آن در شهرستان سامان قرار دارد و طبق ماده 46 قانون توزیع عادلانه آب حفاظت از ان به عهده سازمان حفاظت محیط زیست می باشد و اداره کل حفاظت محیط زیست استان با ایجاد پاسگاه محیط بانی هوره و همچنین با برقراری گشت و کنترل در حاشیه رودخانه زاینده رود از صید ماهی و تجاوز به حریم و بستر رودخانه جلوگیری کرده و با متخلفان برخورد قانونی می کند.

محیط زیست شهرستان سامان با برگزاری جلسات کمیته پسماند شهرستان و همچنین نظارت و پایش مستمر صنایع به خصوص صنایع و منابع الاینده در حاشیه زاینده رود از الودگی رودخانه جلوگیری میکند و در سطح شهرستان 2 شهرک صنعتی و دو ناحیه صنعتی وجود دارد که محیط زیست شهرستان به صورت مستمر از آنها بازدید و پایش میکند